Aralarında Türkiye gibi bir çok ülkenin bulunduğu piyasalar için artık 10 yıllık kolay ve ucuz para dönemi kapandı. FED 10 yıl aradan sonra faiz arttırım kararı verdi.
ABD Merkez Bankası Fed, tüm dünyanın nefesini tutarak beklediği faiz kararını açıkladı. Fed, yaklaşık on yıl sonra faizleri 0,25 puan artırdı. Beklentiler faizlerin 0,25 puan artırılması yönündeydi. Faiz artışıyla birlikte ABD’de faizler 0-0,25 aralığından, 0,25-0,5 aralığına yükseldi. Fed’den yapılan açıklamada faiz artırım kararının karar çoğunluğuyla alınmadığını ifade edildi.
HİÇ BİR ŞEY ESKİSİ GİBİ OLMAYACAK
FED’in faiz arttırımını “hiç bir şey eskisi gibi olmayacak” cümlesiyle yorumlayan ekonomist Taylan Tan, “kısa vadede beklenti satın alındığı için herşey normale dönmüş gibi bir görüntü çıkacaktır ama asıl sorun şimdi başlıyor”dedi.
Neden Türkiye?
BBC iktisatçısına göre, “En hassas durumdaki ülke hangisidir?” dendiğinde ilk akla gelen isim Türkiye.
“Baştan not edelim, gelişmekte olan ekonomiler 15-20 sene öncesine kıyasla bu tür durumlarla çok daha iyi baş edecek donanımda. Ama, Türkiye ve onun gibi bir – iki ülkeyi biraz daha hassas kılan koşullar var. Bunların başında büyük dış ticaret açıkları var. Yani ihraç ettiklerinden fazlasını ithal ediyorlar ve bu açığın ya devlet borçlanması ya da dış finansman ile karşılanması gerekiyor.
“Türkiyeyi hassas hale getiren bir başka faktör ise, bu ülkenin döviz ve özellikle dolar cinsinden borçlarının büyüklüğü. Liradaki her düşüş, bu borcun ödenmesini daha da zorlaştırıyor.”
Andrew Walker dikkat edilmesi gereken bir başka ülkenin de Brezilya olduğu görüşünde.
“Brezilya’nın durumu da dış borçları bakımından Türkiye’ye çok benziyor. Türkiye’nin de iç politik sorunları, güvenlik sorunları var tabii ama Brezilya’daki siyasi kriz ulusal ekonomiyi Türkiye’de olduğundan daha derinden etkileyebilecek durumda şu anda.”
Dolardaki yükseliş sürecek mi?
BBC editörü, “Dolar zaten yükseldi, sadece beklenti bile yeterli oldu bunun için. Beklenen faiz oranı artırımı olursa, bunun devam etmesini bekleyebiliriz” diyor.
Burada piyasaların önemli bir özelliğine dikkat etmek gerektiğini vurguluyor:
“Anahtar şurada: Piyasalar bir şeye olmadan önce, beklentileri doğrultusunda ön reaksiyon gösterirler. Bu yüzden beklenen şey gerçekleştiğinde piyasaların buna gösterebilecekleri tepkiyi ne oranda önden göstermiş olduklarını tahmin etmek hep güçtür. Dolayısıyla dolar zaten bu beklentiyle yükselmiş olduğundan, karar açıklandığında biraz inmesi bile mümkün olabilir.”
