Merkez Bankası’nın faiz oranlarını 11.25’e düşürmesi Türkiye’de reel faizin eksiye döndüğü tartışmaları başladı. Ekonomisitlere göre, parasını bankaya yatıranlar faizden kazanamadığı gibi her ay 0,59 zarar ediyor.
Merkez Bankası’nın son faiz indirim kararı ile birlikte Türkiye’de yeni bir tartışma başladı. Tartışmanın ismi reel faiz zararı.
Ekonomistlere göre, Merkez Bankası’nın gösterge faizini 11.25’e düşürmesi nedeniyle parasını bankalarda mevduata yatıran vatandaşlar her ay yüzde 0,59 zarar ediyor. Zira 11.25 faizin verildiği Türkiye’de yıllık enflasyon oranı TUİK’e göre, 11.84
HESAP GÖSTERGE FAİZİ ÜZERİNDEN
Öte yandan ekonomistlerin reel faiz zarar hesabı Merkez Bankası’nın gösterge faizi üzerinden yapılıyor. Yani gösterge faizi 11.25. oysa bu oranı vatandaşa veren hiç bir banka yok. Bankaların 1 aylık mevduata verdiği faiz oranı yüzde 9 ile 10 arasında degişiyor. Bu durumda vatandaşın reel faiz zararı yüzde 2’ye yaklaşıyor.
REEL FAİZ NEDİR?
Net nominal faizden enflasyonun etkisinin giderilmesi yoluyla hesaplanan faizdir. Burada hesaba katılması gereken enflasyon oranı paranın yatırıldığı anda geçerli olan enflasyon oranı değil, dönem sonunda geçerli olması beklenen enflasyon oranıdır. Buna “beklenen enflasyon” deniyor.
Reel faiz şöyle bir formülle hesaplanır:
Reel faiz = (1 + Net Nominal Faiz) / (1 + Beklenen Enflasyon) -1
