BDDK’nın aldığı son karar tartışma konusu olurken, yapılan bir hesaplamaya göre, borsa şirketlerinin fazla dövizi Mart bilanço itibariyle 3.6 milyar dolar.
Bu karara göre, bankalar ve finansal kuruluşlar dışındaki, bağımsız denetime tabi şirketlerin kredi başvurusu yaptıkları tarih itibarıyla yabancı para nakdi varlıklarının (altın dahil, efektif Döviz ile bankalardaki YP mevduat) Türk Lirası karşılığının 15 milyon TL’nin üzerinde olması halinde, bu şirketlerin yabancı para nakdi varlıklarının, en güncel finansal tablolarına göre aktif toplamından veya son 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanının yüzde 10’unu aşması durumunda, söz konusu şirketlere TL cinsinden yeni bir nakdi ticari kredi kullandırılmamasına karar verildi.
Dünya Gazetesi’nden Barış Erkaya’nın analizine göre, 15 milyon TL’nin üzerinde 195 şirket var.
Son açıklanan finansal tablolar yani 2022 ilk çeyrek bilançolarına göre Borsa İstanbul’da BDDK tarafından belirlenen kriterlerde yani TL karşılığı 15 milyon TL’nin üzerinde döviz varlığı bulunan şirket sayısı 195. Bu sayının içerisinde bankalar, sigorta, finansal kiralama, factoring, girişim sermayesi yatırım ortaklıkları, spor kulüpleri ve gayrimenkul yatırım ortaklıkları dahil değil.
Bu 195 şirketin içerisinde ise yine BDDK tarafından belirlenen eşik değer olarak, elindeki döviz varlığın aktif büyüklük veya son 12 aylık net satış hasılatından büyük olanın yüzde 10’unu aşan şirket sayısı ise sadece 65. Bu 65 şirketin 2022 ilk çeyrek bilançolarına göre toplam nakit ve benzeri döviz varlığı (parasal finansal varlık kalemi baz alınmıştır) 171 milyar TL’ye denk geliyor. Yani bugünkü kur üzerinden hesaplama yapmak gerekirse 10 milyar dolardan biraz daha fazla. Bu şirketlerinin aktif veya net satış bazında BDDK’nın belirlediği sınırı aşan döviz varlığı tutarı ise 3.6 milyar dolara yakın bir rakama denk geliyor.
Yani diğer her şeyi sabit varsayıp (yani bu şirketlerin 31 Mart 2022’den bu yana bu dövizleri zaten satıp satmadığını ya da daha fazlasına sahip olup olmadığını, şirketlerin zaten TL bazında kredi ihtiyacı olup olmadığını, döviz bazında kredi bulma sıkıntısı bulunup bulunmadığını) bir hesaplama yapmak gerekirse bu 65 şirketin eğer TL bazlı kredi kullanma niyeti varsa bundan önce toplamda 3.6 milyar doları döviz varlığını piyasada satması gerekiyor.
Kaldı ki listeye bakıldığında bu şirketlerin çok büyük bir bölümü zaten dövizle borçlanma kabiliyetine sahip. Diğer bir bölümü ise net döviz pozisyonu olarak ekside. Yani BDDK’nın koyduğu istisna sınırına giriyor. Bu da taşınan döviz fazlasının 3.6 milyar dolardan çok daha az olduğu anlamına geliyor.