Geç doğmuş olmanız nedeniyle 1923 yılında İzmir’de yapılmış olan Türkiye İktisat Kongresi’ne katılamamış olabilirsiniz ama bugün bu kongreye katılmak isterseniz isteğinizin gerçekleşmesi mümkün.
Dr. Serdar Şahinkaya’nın mükemmel bir zamanlama ile Türkiye İktisat Kongresi’nin yüzüncü yıl dönümüne yetiştirdiği “Türkiye İktisat Kongresi” kitabı sanki yüz yıl öncesinin İzmir’ine uzanan bir geçit gibi. Dr. Şahinkaya, böyle bir geçit oluşturmak için yıllardır çalışıyor.
Şahinkaya on yıllardır Atatürk dönemi iktisat politikaları üzerine çalışan ve bu dönemin iktisat politikalarını çok iyi tanıyan bir akademisyen. Şahinkaya’nın sunumlarını izlerseniz, yazılarını okursanız Atatürk döneminde Türkiye ekonomisinin kalkınması için ortaya konulan çabalara karşı büyük ilgi, saygı, sevgi ve hayranlık duyduğunu hissedebilirsiniz. Yazar, çalışmalarını o dönemin gerçeklerine odaklanarak, büyük bir titizlikle ve detayları çok iyi inceleyip, değerlendirerek yapıyor. Sunumları ve yazıları sizi o dönemlerin ruhuna alıp götürüyor.
Kitap, Kurtuluş Savaşı sonrasında miras olarak devralınan iktisadi enkazı tarif ederek başlıyor. Sonra, kongreye ev sahipliği yapan İzmir’in kurtuluş tarihi olan 9 Eylül 1922’den dört gün sonra, 13 Eylül 2022’de başlayan büyük yangını inceliyor. Daha sonra da Gazi Mustafa Kemal’in Eskişehir, İzmit, Bursa, Alaşehir, Salihli, Manisa ve İzmir’i içeren Batı Anadolu gezisi anlatılıyor.
Gezi tamamlandıktan bir süre sonra kendinizi Kongrenin toplandığı Hamparsumyan Han’ın (İncir Han) önünde buluyorsunuz. Binaya girip, kongre salonuna ulaştığınızda en sağda tüccarların, onların solunda çiftçilerin, onların solunda sanayicilerin, en solda da amelelerin oturduğunu görüyorsunuz.
Kitap, oldukça ilgi çekici bir üslupla yazılmış. Olayların sunuluş şekli, kullanılan dil ister istemez okuyucuya o son derece ilginç zamanların havasını yansıtıyor. Fotoğraflar, belgeler, gazete sayfaları kongre ortamının zihinde canlandırılmasını kolaylaştırıyor.
Önemli ve nadir bir kitap
Kitapla ilgili önemli bir değerlendirme Prof. Dr. Bilsay Kuruç tarafından kaleme alınmış. Kuruç’un değerlendirmeleri şöyle:
“Önemli ve nadir bir kitap karşısındayız. Samimi ve yoğun emekle ortaya çıkmış. Değeri sadece bundan kaynaklanmıyor. Doğru zamanlamayla, Cumhuriyet’in 100. yılında hepimize doğru bakış, gerçekçi yorum ve buradan kaynaklanacak biçimde, yaşadığımız ‘tarihi an’ dan ileriye bakış için yeniden düşünme kapıları açıyor. Dikkatle tamamını okuyalım.
Serdar Şahinkaya’nın bu yeni, ciddi ve titiz çalışması ufkumuzu açan belgeleri önümüze seriyor. Eğer 2023’te 1923’le başlayan Cumhuriyet’i, bunun Türklere tarihin nasıl bir ikramı olduğunu düşünme sorumluluğuna sahip isek, bu kitabı belgelerle zenginleşmiş herhangi bir kitap gibi değil, düşünerek okuyalım. 100. yıla layık bir bakışın özünü kitapta keşfetmeye girişelim.”
