Mehmet Şimşek, ABD ziyaretinde, enflasyon muhasebesinin yılsonunda uygulanacağına ilişkin beyanatta bulundu.
Ben de bunun üzerine, 23 Eylül 2023 tarihli Paramedya yazımda; enflasyon muhasebesi uygulandığı taktirde bunun şirketlerin finansal tabloları üzerinde ne tür etki yaratacağını detaylıca yazdım (Enflasyon Muhasebesi Borsa Şirketlerini ve Bankaları Nasıl Etkileyecek?).
Yazımda kısaca, finansal tablolar enflasyona göre düzeltildiği taktirde ortaya çıkmış olan karların GERÇEKTE FİKTİF hale gelebileceğini ve öz kaynakların enflasyona karşı ERİMİŞ OLABİLECEĞİNİ basit örneklerle izah ettim.
İçinde bulunduğumuz süreçte,
Şirketlerin ardı arkasına BEDELSİZ SERMAYE ARTIRIMI kararı aldıklarına yönelik açıklamalarla karşılaşıyoruz.
Ve muhtemelen de karşılaşacağız.
Bedelsiz sermaye artırımlarının ise iki temel kaynağı mevcut: Geçmiş yıl karları ve ihraç primleri.
Unutmayın, değer artış fonları gerçekleşmemiş gelir olduğu için sermayeye ilave edilemez!
Halka arzlar ve hisse geri alımları neticesinde oluşan ihraç primleri bedelsiz sermaye artırımına kısmen enflasyon düzeltmesi olmaksızın konu edilebilir.
Lakin geçmiş yıl karlarını enflasyondan arındırmadan bedelsiz sermaye artırımına konu etmek, OLASI FİKTİF KARLARIN PAYA DÖNÜŞMESİNE YOL AÇAR!
2003 yılında enflasyon muhasebesi gerekçeler oluştuğu için uygulanmıştı.
Sermaye Piyasası Kurulu-SPK ise net parasal pozisyon zararının geçmiş yıllar karlarından mahsup edilmesini şarta bağlamıştı!
2021 ve 2022’de gerekçeler oluşmasına karşın otorite enflasyon muhasebesi uygulamasını yürürlüğe koymadı.
Bu nedenle enflasyon etkisinden arındırılmamış finansal sonuçlarla karşılaşıldı.
Şayet, Mehmet Şimşek’in dediği gibi yılsonu enflasyon muhasebesi uygulanacaksa;
SPK BU YIL BEDELSİZE KESİNLİKLE İZİN VERMEMELİ!
Eğer illa ki, bedelsiz süreçleri aksatılmaksızın değerlendirilmeye tabi tutulmak isteniyorsa,
Bedelsiz başvurusunda bulunan şirketler ENFLASYONA GÖRE DÜZELTİLMİŞ bir ARA BİLANÇO çıkararak başvuruda bulunmalı ve 2003 yılı ilke kararlarını uygulamalıdır.
Bildiğiniz gibi TTK 376 gereği de ara bilanço yayınlanmasına izin verilmektedir.
Bu bahisle, enflasyona göre düzeltilmiş ara bilanço vasıtasıyla bedelsiz sermaye artırımı başvurusu uygulanabilir bir yöntemdir.
Kısaca,
Enflasyondan arındırılmaksızın yapılan bedelsiz başvurularına izin verilirse, özellikle son 2 yılda oluşan geçmiş yıl karları içindeki enflasyon etkisi göz ardı edilmiş olacak; olası fiktif karların sermayeye ilavesi mümkün hale gelecektir.
Sevgi ve vicdanla kalın.
Doç. Dr. Soner GÖKTEN