Uygulanan parasal sıkılaştırma,
Yani artan faizler,
Hali hazırda TL mevduat faizlerini %42-%48’e bandına yerleştirdi.
Bu durum TL vadeli mevduat talebinde artış yarattı.
Deyim yerindeyse bankalar CAYIR CAYIR TL topluyor.
Peki, bu paraları kredi olarak verebiliyorlar mı? HAYIR!
Çünkü kredi maliyetleri çok yüksek ve bu maliyetleri yüklenerek borçlarını zamanında geri ödeme yeteneğine sahip şirketlerin veya bireysellerin sayısı az.
Kısacası, toplanan parayı satmak bankalar için kolay değil.
Nitekim TCMB verilerine göre 29 Aralık itibariyle net fonlama 363,2 milyar TL olarak kayıtlara girdi.
Bu durum bankacılık sistemindeki TL likidite fazlasını gözler önüne serdi.
Peki, kredi olarak verilemeyen fazla TL ne olacak?
Planlanan tahvil ihraçlarının büyüklüğü ve tahvillerde yabancı yatırımcı arayışı; menkul kıymetleri bu paranın çekilmesi için kurtarıcı bir formül olmaktan uzaklaştırıyor.
Geriye ne kalıyor?
TL depo alım ihaleleri!
Nedir bu?
Merkez Bankası’nın bankacılık sistemindeki fazla TL likiditesini çekmek için kullandığı bir araç. Basitçe, bankaların Merkez Bankası nezdinde açtıkları vadeli TL mevduat hesabı gibi düşünebilirsiniz.
Merkez Bankası, ilgili vade karşılığı teklif edilen faiz oranından limit dahilinde bankaların paralarını çekmiş oluyor.
TCMB bu ihaleleri zaten düzenlemek mecburiyetinde.
Çünkü sıkılaşma politikası çerçevesinde enflasyonla savaşta para likiditesi azaltılmak zorunda.
Görünen o ki, 2024’te sıkça TL depo alım ihaleleri düzenlenecek.
Efendim,
İşte tam bu noktada tasarruf sahiplerini ilgilendiren bir sorunun cevabını bulabiliriz.
TL mevduat faizleri ne olacak?
Bankaların TL toplama hızını düşündüğümüzde,
Emin olun, en geç bir ay içerisinde bankalar parayı koyacak yer bulamayacak.
Bu nedenle işin açığı kısa vadede faizlerde gevşeme bekliyorum.
Veya Merkez Bankası yeniden faiz artırırsa bunun mevduat faizlerine yansımayacağını veya düşük düzeyde yansıyacağını düşünüyorum.
Şöyle ki, 250 baz puan faiz artışının mevduat faizleri üzerinde etki yaratmayacağına; 250 baz puan üzerindeki olası bir faiz artışının ise TL mevduat faizlerine yukarı yönlü az etki göstereceğine inanıyorum.
Tekrar edersek, bir ay sonra bankalar TL toplamak istemeyecekler.
Faiz artışı olmazsa TL mevduat faizleri düşecek.
Sınırlı faiz artışı olursa bu artış TL mevduat faizlerine yansımayacak.
Kısa vadede görünüm bu.
Eğer tatlı niyetine, işin detayını öğrenmek istiyorsanız; Karıncalar TV’de Remzi Özdemir’le yaptığımız ‘Mevduat Faizleri Ne Olacak? TL Depo Alım İhaleleri Bekleniyor’ başlıklı yayını izleyebilirsiniz.
Sevgi ve vicdanla kalın…
Doç. Dr. Soner GÖKTEN