Menkul kıymet yatırım ortaklıkları bir dönemin furyası olarak Borsadaki yerlerini aldılar.
Açık ve net söylüyorum; bu çağda bu kadar anlamsız yapılar olamaz!
Saçma birer oluşumdurlar.
Niye mi?
Kısaca ve basitçe açıklayayım…
Menkul kıymet yatırım ortaklıkları özkaynak finansmanıyla toplanılan parayı yatırım yaparak artırmak prensibi üzerine oluşturulmuşlardır.
Bunları fonlardan ayıran temel özellik ise; ortakların yani hissedarların yönetime katılma hakkı ve temettü elde etme haklarıdır.
İşte tam bu noktada, Garanti Yatırım Ortaklığı (GRNYO) finansal okuryazarlık adına öğretici bir örnektir.
Bakalım, bu Şirkette amaç nihayete ermiş mi?
Karşımızda nasıl bir yapı var?
Öncelikle hemen belirteyim,
GRNYO’da ALTIN HİSSE var.
Toplam 37,5 milyon adet hissenin %96,39’u halka arz olmuş.
Yani imtiyazlı hisseler hariç hepsi sahnede!
113.913 adet, 1 Türk Lirası nominal değerli, imtiyazlı hisse senetlerinin her biri ise Yönetim Kurulu Üyelerinin seçiminde bir milyon oy hakkına sahip.
Ne güzel değil mi?
%0,3 imtiyaz ve %3,31 imtiyazsız pay ise Garanti Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş. uhdesinde.
Yani, borsadan GRNYO hissesini alan kişinin şirket yönetimi, e haliyle portföy yönetimi üzerinde hiçbir hakkı yok.
Kısaca, menkul kıymet yatırım ortaklıklarının varoluş sebebinin en önemlisi olan YÖNETİME KATILMA HAKKI SÖZ KONUSU DEĞİL!
Devam edelim…
Bakalım temettü var mı?
2023/12 aylıklardan görülebileceği üzere GRNYO yaklaşık 14,8 milyon TL zarar etmiş.
Güleyim mi ağlayayım mı bilemiyorum…
Değerli okurlar,
Menkul kıymet yatırım ortaklıkları öyle aman aman bir faaliyet yapmaz.
Parayı mümkün mertebe makul riskte çeşitli enstrümanlara yatırır.
Mevduat, fon, tahvil, bono vb. gibi alternatiflerden bahsediyorum.
Yani sizden, benden farklı değil.
Hatta kendi de bu işi yapmaz.
Örneğin GRNYO!
Eminim ki, her sene başı portföyü üzerine Garanti Yatırım ile bir sözleşme imzalıyor ve bütün yılı geçiriyordur yöneticisi.
GRNYO’nun 2023/12 aylık bilançosunda finansal yatırımlar yaklaşık 51 milyon TL,
2023/6 aylık performans sunumunda ise yaklaşık 60 milyon TL olarak raporlanan bir portföy var.
6 aylık performans sunumunda elde edilen getiri yaklaşık %22. ŞAKA DEĞİL! 2023 enflasyonunda %22.
Haydi çarp bunu ikiyle, etti mi sana basitçe %44.
Ben diyeyim %50, sen de %55…
Kısaca enflasyonun altında getiri.
Yani 2023’te REEL OLARAK ZARAR!
Nitekim, bir de portföy parasal varlık olduğu için enflasyon muhasebesi düzeltmesinden 23 milyon TL’lik net parasal pozisyon zararı gelmiş.
Zaten esas faaliyet karı 8,3 milyon TL!
Haliyle dönemde zarar edilmiş…
DERKEN NE GÖREYİM?
15,6 milyon TL’lik genel yönetim gideri var.
Nedir genel yönetim gideri?
Yöneticilerin, yönetim idari personelinin maaşı, izzet ikram, seyahat, ofis demirbaşının, arabanın amortismanı, elektrik, su şu bu!
Maşallah, maşallah.
Toplam 7 kişi çalışan Şirkette topu topu 60 milyon TL’lik fon var, zarar kocaman lakin 23 milyon TL yönetim gideri var!
Daha enteresanı da var!
Denetim raporuna bakıyorum.
2023/12 aylıklarda 5 numaralı dipnot enteresan!
Görseli aşağıda sunuyorum.
Enteresan gerçekten. Sebebini söyleyeyim.
GRNYO’nun esas sözleşmesinde Madde 1. ‘c’ bendinde şöyle yazıyor: Açığa satış ve kredili menkul kıymet işlemi yapılamaz.
Buna karşın, benim ilk kez gördüğüm ve anlamadığım şekilde, ‘menkul kıymet alımlarından kaynaklanan borçlar’ ibaresi var.
KREDİLİ MENKUL KIYMET işlemi mi yapıldı yoksa?
Zira borç kavramının kullanılması, ÖZÜN ÖNCELİĞİ itibariyle kredili menkul kıymet işleminin yapılmadığı sonucunu doğurmaz.
Eğer öyleyse, esas sözleşmeye aykırı davranılmıştır ve SPK acilen inceleme başlatmalıdır.
Aksi ise, yani konu başkaysa gerek GRNYO gerekse de denetçi dipnotu bu şekilde bırakmamalı TAM OLARAK AÇIKLMALIDIR!
Değerli okurlar,
İşte borsada 15.4.2023 tarihi itibariyle defter değerinin 7 katından işlem gören,
483,75 milyon TL piyasa değeri atfedilen,
Senetleri 12,9 TL tabanla kapatan GRNYO TAM DA BU DURUMDA!
2023/6. ayda topu topu 60 milyon TL portföyü olan, yıllıkta 14 milyon TL zarar eden, özkaynaklarının %20’sinden fazla borçlanması yasak olan bu Şirkete HANGİ AKLA MANTIĞA SIĞAR şekilde yatırımcılar tarafından GELECEK ve BEKLENTİ aşılanıyor anlamak mümkün değil!
Ve bu Şirket kesinlikle hem BBVA hem de Garanti markasına yakışmıyor!
Çıkar isminden ‘Garanti’ markasını, bir düşün! GERİYE NE KALIYOR?
Kanımca, hele hele manipülasyona kurban giden GRNYO tahtasından sonra BBVA bu KAMBURDAN artık ve acilen kurtulmalıdır.
Ve yatırımcılara son bir söz,
Menkul kıymet yatırım ortaklıklarının net aktif değerine bakmalısınız.
Hatta ben olsam sadece finansal yatırımlarından borçlarını çıkarır hisse senedi sayısına bölerim.
GRNYO’da bunu yaptığınızda HİSSE BAŞINA 1,08 TL fiyat çıkıyor.
Gerisini siz düşünün.
Sevgi ve vicdanla kalın…
Doç. Dr. Soner GÖKTEN