Borsa İstanbul önümüzdeki hafta yepyeni bir platforma kavuşuyor. Bu platformu Borsa İstanbul Ceo’su Tuncay Dinç “Jet hızına geçiyoruz” diyerek değerlendirdi. Borsa İstanbul’un bu yeni sisteminde dünya’nın en büyük borsalarından olan NASDAQ’ın teknolojisi kullanılarak yapıldı.
30 Kasım pazartesi günü itibariyle Borsa İstanbul bu alt yapıyı kullanmaya başlayacak. Bu alt yapı sayesinde işlem hızı 10 kat artarken kapasite 100 bin kat artacak. Mevcut sistemimizde saniyede 5bin işleme yanıt verebilirken bu sistemle saniyede 100bin işleme cevap verilebilecek. Emir cevapları ise 1 milisaniyeden 100mikrosaniyeye inecek.
Sistem uluslararası piyasalarda kullanılan teknoloji ile uyumlu olduğu için de yabancı yatırımcı herhangi bir arayüz yüklemeden kendi mobil cihazından rahatlıkla ulabileşecek.
GÜN BOYU TEK SEANS OLUYOR
12.30-13.25 ARASI TEK DENGE FİYATI İLE İŞLEMLER GERÇEKLEŞECEK.
DENGE FİYATI AÇILIŞ FİYATI VE İŞLEM ALGORİTMASI İLE OLUŞTURULUP İLAN EDİLECEK
FİYAT BİLGİSİ
GÜN BOYUNCA PAY PİYASASINDA YÜZDE 20 FİYAT MARJI UYGULANACAKTIR.
FİYAT OLUŞURKEN, BAZ FİYAT YERİNE BİR ÖNCEKİ KAPANIŞ FİYATI DİKKATE ALINACAKTIR.
FİYATLAR VİRGÜLDEN SONRA ÜÇ HANE OLACAKTIR.
ÜST FİYAT LİMİTİ BULUNURKEN YUKARIYA YAPILAN YUVARLAMA AŞAĞI DOĞRU,
ALT FİYAT LİMİTİ BULUNURKEN AŞAĞIYA YAPILAN YUVARLAMA YUKARI DOĞRU
YAPILACAKTIR.
KAPANIŞ FİYATI BELİRLENİRKEN UYGULAMA DEĞİŞMEYECEK SON İŞLEM FİYATININ
( +,-)0,3 İŞLEM LİMİTİ UYGULAMASI DEVAM EDECEKTİR.
FİYAT DERİNLİK BİLGİSİ BROKER EKRANLARINDA 25 KADEME , VERİ YAYIN EKRANLARINDA 10 KADEME GÖRÜLEBİLECEKTİR
SEANS İÇİNDE FİYAT DEĞİŞTİĞİNDE FİYAT ADIMI DA DEĞİŞECEKTİR
FİYAT ADIMI ŞU ŞEKİLDE GERÇEKLEŞTİRİLECEKTİR
MARJ FİYAT ADIMI
0,01-19,99 0,01
20,00-49-98 0,02
50,00-99,95 0,05
100,00-oo 0,10
İŞLEM LİMİTLERİ
Yeni sistemde maksimum lot miktarı kalkıyor.
Tek işlemde 3 milyon TL işlem girilebilecek.
Yada girilen emrin lot miktarı en fazla 10
milyon lot olabilecek.
EMİR TİPLERİ
LİMİT FİYATLI EMİR TALEPLERİ
Fiyat, miktar , hesap numarası girilerek sisteme gönderilen standart emirlerdir. Emrin fiyatına göre ve giriliş saatine göre sistemde yer alır. Herhangi bir önceliği yoktur.
Bu emirler istenirse sadece BROKER ekranından, gerçekleşmeden önce iptal edilmeden askıya alınabilirler. Yeniden aktif hale getirilen askıya alınmış emrin yeni emir numarası olur ve yeniden sıralanır.
PİYASA EMİRLERİ
Fiyat olmaksızın sadece miktar belirlenerek girilen emirlerdir.
Karşı taraftaki en iyi fiyatlı emirlerle eşleşerek işleme dönüşürler. Tek fiyat emir toplama yönteminde girilen piyasa emirleri eşleşme başladığında işleme dönüşür. İşleme dönüşmeyen piyasa emirleri sürekli müzayedeye aktarılmadan iptal edilir. Maksimum 3 milyon sınırına tabidir. Bu tutar son işlem fiyatı üzerinden hesaplanır. Tek fiyat yönteminde piyasa emri olarak gönderilen emirlerin limit fiyatlı emirlere göre önceliği vardır.
PİYASADAN LİMİTE EMİRLER
Fiyatsız girilen emirlerdir. Karşı taraftaki en iyi fiyat kademesinde bekleyen emirler ile eşleşerek işleme dönüşürler. İşleme dönüşmeyen kısım gerçekleştiği son işlem fiyatını alarak limit fiyatlı emir olarak pasife yazılır. pasife yazılan kısmın herhangi bir önceliği yoktur. KİE emri yollandıysa kalan kısım pasife yazılmadan iptal olur.
Maksimum 3 milyon sınırına tabidir. Bu tutar son işlem fiyatı
üzerinden hesaplanır.
DENGELİYİCİ EMİRLER (AFE-KAFE)
Açılış, kapanış seanslarının da dahil olduğu tek fiyat uygulanan tüm seanslarda belirlenen eşleşme fiyatı ile işlem yapmak üzere girilen emirlerdir.
Eşleşmeden arta kalan dengeleyici emirler iptal olur.
AÇILIŞ – KAPANIŞ SEANSLARI
AÇILIŞ EMİRLERİ
Açılış seansına katılmak üzere girilen emirlerdir.
Limit fiyatlı ve piyasa emri olarak girilebilirler.
Açılış seansı kurallarına tabidirler.
Açılış seansında açığa satış emri girilemez.
KAPANIŞ EMİRLERİ
Kapanış seansı öncesinde kapanış seansına katılmak üzeregirilen emirlerdir.
Limit fiyatlı, piyasa, piyasadan limite ve dengeleyici emirler yollanabilir.
Kapanış seansı kurallarına tabidirler.
Açığa satış emri girilebilir.
YENİ PAZAR YAPILANMASI
YILDIZ PAZAR
Halka açıklık değeri 100M TL’nin üzerinde olan şirketler yada BIST 100 kapsamındaki şirketler.
ANA PAZAR
Halka açıklık değeri 100M TL’nin altında olan şirketler.
GELİŞEN İŞLETMELER PAZARI (GİP)
Halka açıklık oranı 25M TL ‘nin altında olan şirketler.
YAKIN İZLEME PAZARI (GÖZALTI PAZARI)
Mali yapısı bozulan bu amaçla takip edilen şirketler.
KOLLEKTİF YATIRIM ÜRÜNLERİ VE YAPILANDIRILMIŞ ÜRÜNLER PAZARI
Yatırım Ortaklıkları Payları, Varant , Sertifika , Yatırım Fonu katılma paylarının işlem göreceği pazar.
NİTELİKLİ YATIRIMCI İŞLEM PAZARI
Halka arz olmadan sadece nitelikli yatırımcılara ihraç yapan şirket paylarının işlem gördüğü Pazar.
PİYASA ÖNCESİ İŞLEM PLATFORMU (SİP)
Halka açık statüde olup, payları Borsada işlem görmeyen şirketlerden ,SPK tarafından bu platformda işlem görmesine karar verilen paylar.
kaynak:Turkish Yatırım
