Elçi krizi borsayı vurabilir! Norveç Varlık Fonu’nun elinde 800 milyon dolarlık hisse var!

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Osman Kavala ile ilgili açıklamalarından dolayı büyükelçilerin istenmeyen adam olarak ilan edeceğini açıklaması gözlerin borsaya çevrilmesine neden oldu.  İstenmeyen adam olarak ilan edilecekler arasında Norveç Büyükelçisi Erling Skjonsberg’de bulunuyor.  Elçi Erling Skjonsberg’in ülkesi Norveç’in varlık fonu Türk borsasına en çok yatırım yapanlar arasında yer alıyor.

Norveç Varlık Fonu’nun Türk borsasında yaklaşık 800 milyon dolarlık hisse pozisyonu olduğu sanılıyor. Norveç Varlık Fonu, 2020 sonu itibarıyla Türkiye’deki bazı şirketlerin hisse senetlerine 812 milyon dolar yatırmıştı. Yıl içerisinde fonun kısmen pozisyon azaltmasına rağmen halen ciddi bir pozisyonunun bulunduğu belirtiliyor.

SORUN YAŞANAN ÜLKELERE YATIRIM YAPMIYOR

Dünyanın en büyük ve en güçlü varlık fonları arasında yer alan Norveç Varlık Fonu, sorun yaşadığı ülkelerden yatırımlarını çekmesi ile tanınıyor. Geçmiş yıllarda Kenya ile de büyükelçi krizi yaşamış ve Norveç tüm fon yatırımlarını geri çekmişti.  Norveç Varlık Fonu’nun, Türkiye’deki yatırımlarından en büyük payı ise Akbank aldı. Akbank’ın yüzde 1,51 hissesine sahip.

Türkiye’de 2001’den bu yana küçük yatırımlar yapan Norveç Varlık Fonu, 2008’den itibaren Türk şirketlerinin hisse senetlerine yaptığı yatırımları artırdı.

Norveç’in Devlet Varlık Fonu, 1990’dan itibaren ülkenin petrol ve doğal gaz üretiminin getirisiyle yabancı ülkelerin hisse senetleri, tahvil ve emlak piyasalarına yatırım yapıyor. Fonun stratejisine göre, yatırımların yüzde 60’ı hisse senetlerine, yüzde 35’i sabit getirili menkul kıymetlere ve yüzde 5’i gayrimenkule yönlendiriliyordu ancak 2017’de Norveç hükümeti hisse senetlerine yapılan yatırımın payını yüzde 70’e çıkardı.

Norveç hükümeti, fon gelirlerinin yüzde 3’ünü kullanabiliyor, geriye kalan yüzde 97’lik kısım ise biriktiriliyor. Böylece Norveç dışında 74 ülkede, 9 binden fazla firmaya yatırım yapılıyor.

Fon, Türkiye’de ilaç sanayisi, bankacılık, gıda, iletişim hizmetleri, ulaşım ve beyaz eşya sektörlerinde faaliyet gösteren büyük şirketlerin hisseleriyle de ilgileniyor. Fonun değeri 19 Eylül 2017’de rekor kırarak ilk defa 1 trilyon dolar sınırını aşmıştı.