İş arayanlar ve işini değiştirmek isteyenler için altın değerinde öneriler. Başarılı ve etkili bir CV nasıl yazılır ve teknikleri nelerdir? İşin uzmanından tüyolar:
Türkiye’nin önde gelen kariyer uzmanı Ahmet Veli Olğundeniz, başarılı CV hazırlamanın tekniklerini ParaMedya.com için hazırladı:
İş ararken iyi hazırlanmış bir özgeçmiş yazısının ne kadar önemli olduğunu biliyoruz. Kapak yazıları da en az özgeçmişin kendisi kadar önemlidir. Kapak yazısı özgeçmişinizi sunuşunuzdur. Pek çok kişi kapak yazılarını ihmal eder. En azından benim posta kutumdaki özgeçmişlerin hiç birisinde kapak yazısı yok.
Bu konuyla ilgili yazılmış onlarca kitap ve yüzlerce makale olmasına rağmen ısrarla elektronik posta gönderip “Nasıl iyi bir kapak yazası yazabilirim?” diyen okurlarım işte şimdi sizlere sesleniyorum….
Kapak yazısını önemli kılan işe alım uzmanı ile, özgeçmişlerdeki resmi şablonunun, dışına çıkarak serbest bir dille konuşma imkanı sağlamasından kaynaklanır. İlk kural kapak yazısı yazarken işe alım uzmanıyla bire bir konuşuyor olduğunuzu hayal edin. Yazıyı mümkün olduğu kadar kişiselleştirin yani “İlgili kişinin dikkatine” gibi bir başlık kullanmamaya çalışın. İngilizcede de aynı şey geçerli mümkünse “To whom it may concern” demeyin.
Firma hakkında bilgi toplayarak, web sitesini inceleyerek hatta şirkete telefon açarak doğru kontak kişiyi veya departmanı bulun. İkinci kuralımız da şu, sanki yüzlerce firmaya başvuruyormuş ve çok yoğunmuşsunuz gibi matbu bir kapak yazısı hazırlayıp her başvuruya bunu göndermeyin. Böyle bir kapak yazısı işe alım uzmanı tarafından “şıp” anlaşılır.
Bir işe alım uzmanı öncelikle sizin şirketi tanıyıp tanımadığınızı ve özelliklerinizi incelemek ister. Kapak yazısı yazmadan önce şirketi inceleyin hakkında çıkan haberleri ve yazıları okuyun. Şirketin misyonu, hedefleri ve öncelikleri hakkında bilgi edinin. Kapak yazısında da şirketi tanıdığınızı hedeflerinden haberdan olduğunuzu ortaya koyun. Bu işverene sizin istekli ve motive olduğunuzu gösterir. “Doğal taş sektöründe 20 yıldır faaliyet gösterdiğinizi ve ihracatınızda son beş yılda yüzde 25 artış olduğunu biliyorum. Hızla gelişen şirketinizde ….. …… alandarda katkı sağlayabileceğime inanıyorum……” gibi. Üçüncü kural da şöyle, şirketin tam olarak ne istediğini anlayın.
Eğer bir pazarlamacı aranıyorsa kapak yazınızda pazarlamacılıkla ilgili bilgi, beceri ve başarılarınıza yer verin. Yani “Geçen yıl, Aydın, Muğla ve Balıkesir’de gerçekleştirdiğim pazarlama kampanyalarında şirketimin satışlarını yüzde 12 artırdım, satış ekipleri oluşturdum ve bu ekipler şu an hala görevde…” gibi. Tali konulara ağırlıkla yer vererek özgeçmişinizi çöpe attırmayın. Lafı fazla uzatmayın. Karşınızdaki insanın size ayıracağı zaman kısıtlı olacaktır. Daha ilk paragrafta başvurduğunuz pozisyonu belirtin ve sonraki cümlelerde özelliklerinizi bayın. Ağdalı ve uzun cümleler kurmayın. Bazı yabancı kaynaklarda adayların kapak yazısını “Sizden haber bekliyorum” şeklinde bitirmek yerine “Önümüzdeki hafta sizi randevu talep etmek üzere arayacağım” şeklinde bitirilmesinin daha iyi olacağı belirtiliyor ancak ben bunu çok doğru bulmuyorum. Evet son olarak kapak yazılarındaki en büyük sıkıntı imla ve yazım hatalarıdır. Bu hatalar şansınızı çok çok azaltır.
Kapak yazınızı göndermeden önce mutlaka bu açıdan kontrol ettirin. Evet kapak yazısı genelde bilgisayar ortamında yazılarak elektronik posta ile gönderiliyor ancak eğer posta ile veya elden özgeçmiş verecekseniz bazı işverenlerin el yazısı ile yazılmış kapak yazısına daha fazla değer verdiğini de burada belirtmiş olayım.
HER BİLGİ DOĞRU OLMALI
Özgeçmişinizdeki her bilgi doğru olmalı Amerika’da ülke genelinde yapılan bir araştırmaya göre, iş başvurularında adayların yüzde 70’i özgeçmişlerini hazırlarken yalan söylüyor veya gerçekleri çarpıtıyor. Türkiye için elde edilmiş bir veri yok ancak bizdeki adayların daha bilinçli ve sağduyulu olabileceğini umut ediyorum. Özgeçmişlerini işveren için daha cazip hale getirmek amacıyla “beyaz yalanlar” söyleyenler genellikle ya maaşlarını olduğundan yüksek gösteriyor ya ünvanlarını abartıyor ya da işsiz geçirdikleri süreleri önceki çalışma dönemine dahil ediyor. Beyaz yalanlara başvuranların önemli bir kısmı bunu öncelikle bir randevu kapabilmek için yapıyor. Bazıları daha yüksek bir ücret almanın hesabını yaparken bazıları da asla yalanlarının ortaya çıkmayacağını zannediyor. YANILIYORLAR İnsan kaynakları danışmanlığı yapan firmaların deneyimli uzmanlarına göre abartılı özgeçmişlerin önemli bir bölümü daha ilk araştırmada eleniyor. Başvuruyu yaptıktan sonra geri dönüş süresinin uzaması büyük ihtimalle detaylı bir özgeçmiş araştırmasının sürdürüldüğünün göstergesi. Yeni tanıştığınız, müstakbel işvereninize daha ilk anda yalan söylemek hakkınızda tahmin edemeyeceğiniz kadar kötü bir izlenim yaratıyor. Ne kadar becerikli veya iyi niyetli olursanız olun “sözüne güvenilmez” damgasını yiyiveriyorsunuz. Amerikalı ünlü kariyer uzmanı Lonnie Pacelli, Parentice Hall’dan çıkan “The Project Manager Advisor” kitabında “Bir aday özgeçmişinde çok küçük birşey için dahi olsa yalan söylüyor veya gerçek olmayan bir izlenim yaratmaya çalışıyorsa peşinen kaybediyor” diyor.
Üniversite sınavlarında üç yanlış cevap bir doğruyu götürürken iş başvurularındaki bir yanlış yanıt bütün doğruları götürüyor. Aslında çok doğru bir insansınız, işi çok istediğiniz için küçük bir gerçeği değiştirdiğinizi düşünelim. Diyelim ki geçmiş iş yaşantınızda 2 yıllık bir kesinti oldu yani çalışmadığınız bir dönem. Bu dönemi açıklamak sizin için sıkıntı verici olabilir çünkü görüşmeci size neden ayrıldığınızı, o sürede ne yaptığınız gibi sorular sorabilir.
Bunu açıklamak yerine o iki yılı bir önceki işyerinde çalışmış gibi kapattınız. İşveren de özgeçmiş kontrolünde bunu fark etti. Henüz kurumsallaşmamış işletmelerde bu küçük yalan gözardı edilebilir belki ancak ciddi kurumlarda bu söz konusu olamaz. SIKINTIYA DÜŞMEYİN Aslında o iki yıl çalışmadığınız halde “çalıştım” demek yalandır.
Yalan da kötü bir davranıştır ve bizler davranışlarımızı hep tekrar ederiz. Diyelim ki kontrolde yalanınız fark edilmedi ve işe başladınız. Hala kurtulmuş sayılmazsınız. İş başı yaptığınız andan itibaren işveren özgeçmişinizde belirttiğiniz bütün özelliklerinizin karşılığını görmek isteyecektir. Eğer becerilerinizi abarttıysanız uykusuz geceler sizi bekliyor demektir. İşveren sizden kendinizi sunarken ileri sürdüğünüz özelliklerinden daha fazlasını bekleyecektir ve siz olması gerekeni bile tam sağlayamadığınızda kafalarda soru işaretleri oluşmaya başlar. Özgeçmişiniz tekrar mercek altına alınır, referanslar aranmaya başlanır ve kaçınılmaz son gelir çatar. Her işin başı “dürüstlük”, öyle değil mi?
