SPK’nın yeni yönetimi,
Dem vurulmayan konular üzerinde çalışıyor.
Açık söylemem gerekir ki, daha önce gözlemlemediğimiz umut verici bir vizyon yerleşmiş vaziyette.
Otoritenin üzerinde durduğu hususlardan biri de ‘değerleme’ konusu ve sorunu!
25 Kasım 2023 tarihli Paramedya yazımda SPK’nın değerleme sorununa el attığını ifade etmiş ve sipariş değerleme şüphelerini ortadan kaldıracak çözüm önerilerini belirtmiştim.
1/12/2023 tarihli 2023/76 sayılı SPK Bülteni’nde değerleme konusuna verilen hassasiyete bir kez daha şahit olduk.
SPK, beş gayrimenkul değerleme uzmanının “Gayrimenkul Değerleme Lisansı’nı 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 75, 76 ve 96’ncı maddeleri uyarınca, 1/12/2023 tarihinden itibaren başlamak üzere 5 yıl süreyle iptal etti.
Efendim,
Kişilerin isimleri önemli değil.
Zira bugün Ali, yarın Veli, öbür gün Ayşe’dir.
Önemli olan olgulardır.
Hemen belirteyim,
Bence SPK uhdesinde verilen lisans iptallerinin nedeni şeffaf şekilde kamuya açıklanmalıdır.
Aksi takdirde yatırımcıların olası zararlara ilişkin dava açma hakları ellerinden alınmış olur.
Kanunun iptal gerekçesi olarak yazılan ilgili maddelerine bakıldığında çok geniş bir çerçeveyle karşılaşıyoruz.
Diğer bir ifadeyle lisans iptalinin neden kaynaklandığını ve gerekçesini anlamak mümkün değil.
75 ve 76. Maddeler uyarınca usule ilişkin bir neden olabileceği gibi, 96. Madde uyarınca yatırımcıların zarar görmesine sebebiyet verecek bir nedenle de iptal kararı verilmiş olabilir.
Çünkü 96. Maddenin 2. Fıkrasında öyle bir cümle var ki; aynen şöyle diyor: Kurul, hukuka aykırı faaliyet veya işlemlerde sorumluluğu tespit edilen yöneticilerin ve çalışanların sahip oldukları lisansları geçici veya sürekli olarak iptal etmeye, haklarında suç duyurusunda bulunulması kararından itibaren yargılama sonuçlanıncaya kadar imza yetkilerini sınırlandırmaya veya kaldırmaya, hukuka aykırılıkta veya gerçekleştirilen işlemlerde sorumluluğu mahkeme kararıyla tespit edilen yönetim kurulu üyelerini görevden almaya ve yapılacak ilk genel kurul toplantısına kadar yerlerine yenilerini atamaya yetkilidir.
Şayet, hukuka aykırı bir faaliyet ya da işlem sorumluluğu söz konusu ise iptalin nedeni yani OLAY önem kazanıyor.
Niye mi?
Gelin açıklamaya çalışayım…
Lisans iptalinde,
Gerekçe 96. Madde uyarınca hukuka aykırı faaliyet ve işlemde sorumluluk ise,
Mevzubahis olan gayrimenkul değerleme faaliyeti olduğundan,
Ve lisansları iptal eden SPK olduğu için biraz da şeytanın avukatlığını yaparak düşünüyor ve soruyorum!
Söz konusu iptal, yapılmış olan bir ‘Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı’ halka arzıyla mı ilgili?
Eğer öyleyse değerlemede hile mi var?
Sipariş değerleme karşılığında değerleme uzmanları menfaat mi temin etmişler?
Bu değerleme uzmanlarının çalıştığı lisans sahibi kuruluşlar hangileri?
Şayet bunlar tarafından yapılan değerleme raporları belirli kuruluşların markalarını taşıyorsa, iç kontrol sorumluluğu olan bu kuruluşlar yani tüzel kişiler ile değerleme uzmanları yani gerçek kişiler neden ayrıştırıldı?
Değerleme lisansına sahip kuruluşların hiç mi sorumlulukları yok?
Değerli okurlar,
Sorular uzar ve gider.
Bunlar en can alıcıları.
Dedim ya, belki de lisans iptalinin sormuş olduğum sorularla ilgisi yoktur.
Lakin varsa, bunun şeffaf şekilde gerekçeleriyle açıklanması gerekir.
Çünkü şayet ortada sipariş değerleme varsa ve yatırımcılar mağdur olduysa; değerleme nedeniyle zarara uğrayan hissedarların değerleme kuruluşlarına zarar tazmini için dava açma hakları olduğu kanısındayım.
Sevgi ve vicdanla kalın…
Doç. Dr. Soner GÖKTEN